Tỏi được biết đến là một chất kháng sinh tự nhiên cho tôm, thân thiện với môi trường và an toàn cho sức khỏe của con người. Ứng dụng tỏi, mà gần đây là tỏi đen bổ sung vào thức ăn nhằm tăng cường miễn dịch cũng như phòng bệnh cho tôm là biện pháp hữu hiệu thay thế các loại hóa chất và kháng sinh.
Vậy tỏi đen là gì?
Tỏi đen có tên tiếng anh là Black Garlic và không có trong tự nhiên. Tỏi đen là thành phẩm khi tỏi trắng trải qua quá trình lên men trong điều kiện nghiêm ngặt về nhiệt độ (60 đến 90 độ C) và độ ẩm dao động từ 80 đến 90%. Thời gian lên men khá dài, thường kéo dài từ 30 – 60 ngày. Nhờ đó, tỏi trắng được lên men thành tỏi đen nhánh và hàm lượng các hoạt chất trong tỏi đen tăng lên rất nhiều lần so với tỏi trắng khi sử dụng.
Tỏi đen có công dụng ra sao?
Tỏi tươi có thành phần chính là alliin, hợp chất này dễ bị enzym alliinase thủy phân thành allicin. Còn tỏi đen do có quá trình lên men nên hàm lượng các nhóm hoạt chất đã tăng lên nhiều như các hợp chất sulfur hữu cơ, polyphenol, đường fructose, đặc biệt hàm lượng hoạt chất chính là S-Allyl-L-cystein (SAC) tăng lên gấp 4 – 5 lần so với tỏi trắng. Do vậy, tỏi đen có tác dụng mạnh và khác so với tỏi trắng.
Ứng dụng của tỏi đen đối với tôm thẻ chân trắng
Tỏi đen có nhiều ứng dụng quan trọng đối với nuôi tôm thẻ chân trắng, giúp tăng cường sức khỏe và hiệu suất nuôi trồng. Dưới đây là một số lợi ích cụ thể:
- Tăng cường hệ miễn dịch: Tỏi đen chứa nhiều hợp chất kháng khuẩn và chống oxy hóa mạnh như S-allylcysteine và polyphenol, giúp tôm thẻ chân trắng tăng cường khả năng miễn dịch, chống lại các bệnh do vi khuẩn và virus gây ra, đặc biệt là các bệnh phổ biến như Vibrio và EMS (Early Mortality Syndrome).
- Cải thiện tiêu hóa: Quá trình lên men của tỏi đen tạo ra các enzyme tiêu hóa tự nhiên, giúp tôm hấp thụ dưỡng chất tốt hơn. Điều này không chỉ cải thiện sức khỏe đường ruột mà còn giúp tăng trọng lượng và tỷ lệ phát triển của tôm.
- Tăng cường khả năng kháng bệnh: Tỏi đen có tác dụng kháng sinh tự nhiên, giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh mà không cần dùng kháng sinh hóa học, từ đó giảm tỷ lệ tử vong và nâng cao hiệu suất nuôi trồng.
- Cải thiện chất lượng nước: Khi tỏi đen được bổ sung vào thức ăn tôm, chất thải từ tôm được tiêu hóa tốt hơn, giảm thiểu ô nhiễm trong môi trường ao nuôi. Điều này giúp duy trì chất lượng nước ổn định, hạn chế rủi ro bùng phát dịch bệnh.
- Tăng cường sức đề kháng với môi trường: Các hợp chất trong tỏi đen giúp tôm thẻ chân trắng chịu đựng tốt hơn với các điều kiện môi trường khắc nghiệt, đặc biệt trong trường hợp nhiệt độ, độ mặn hoặc oxy hòa tan thay đổi đột ngột.
– Theo một nghiên cứu của Amoah và cộng sự (2021) đã thực hiện thí nghiệm đánh giá tác động của tỏi đen khi bổ sung trong thức ăn cho tôm thẻ chân trắng (trọng lượng ban đầu 0,60 ± 0,001 g) với các nồng độ khác nhau (5,10,20,40 và 80 g/kg thức ăn) trong suốt 56 ngày nuôi. Kết quả cho thấy sự cải thiện đáng kể về trọng lượng cuối cùng, tỷ lệ tăng trọng, trọng lượng tăng trưởng cụ thể, yếu tố điều kiện, tỷ lệ hiệu quả protein, tỷ lệ sống, chỉ số gan và tỷ lệ chuyển đổi thức ăn ở các nhóm được bổ sung tỏi đen so sánh với nhóm không có tỏi đen. Bổ sung tỏi đen với liều lượng 8% hoặc 80 g/kg thức ăn có thể giúp cải thiện tốc độ tăng trưởng và sức khỏe của tôm.